A nova conquista do pan

Prólogo de Manuel Rivas do libro "Indignádevos" de Stéphane Hessel

Pensei nas palabras como follas mortas. Non, mortas de todo non. Doentes. Malferidas. Envelenadas. Encollidas nun recanto. Pousando unhas nas outras para amortecer o peso da dor tóxica.

Moitas delas, das palabras, tiveron mellores tempos.

Gustaban das gorxas e das bocas da xente. Un pracer fonético. A felicidade de ser ditas. De viaxar con sentido fértil. Como o pole. Nacidas para semente. Para pousar e abrollar nas bocas. No lugar labiodental.

Continúa
(...)
Mais tiñamos as palabras doentes, envelenadas. Portadoras de arsénico e non de pole. Ese proceso que relatou moi ben Victor Kemplerer, en Linguaxe do Terceiro Reich: "As palabras poden actuar como doses ínfimas de arsénico. Un trágaas sen darse conta, semella que non causan efecto algún; ao cabo dun tempo prodúcese o efecto tóxico."

O contexto é diferente do tempo observado e sufrido por Kemplerer. Mais nos coñecemos o cansazo tóxico das palabras. Sometidas a dopaxa, adestradas na novafala orwelliana, para o condutismo no parque temático comercial e o adoutrinamento do pensamento único, as palabras acaban por delatar a súa sobreexplotación como os deportistas destruídos pola existencia de servir a un único deus: o triunfo.

(...) As palabras queren dicir. Queren volver a dicir. Abrollan radicais: con raíz. E érguense, elévanse, con sentido. Van á procura das bocas. Petan chamadores nas portas pechadas da indiferenza. Hai tanto tempo que non as viamos así, as palabras! Indómitas, destemidas. Saben. Son sabedoras, mais tamén sabrosas.

(...) A conquista do pan, de Kropotkin, (...) no inesquecíbel discurso sobre a libertade de Quixote: "A libertade, Sancho, é un dos máis preciosos dons que os ceos deron aos homes; con ela non poden igualarse os tesouros que garda a terra nin o mar encobre; pola libertade así como pola honra pódese e debe aventurar a vida, e, pola contra, o cativerio é o maior mal que pode vir aos homes" Pero aínda di máis: "Venturoso aquel a quen o ceo deu un anaco de pan sen que lle quede a obriga de agradecelo a outro que ao mismo ceo!"

(...) "Que é un home rebelde?", preguntábase Albert Camus no célebre libro (...) L'homme revolté. E daba unha resposta que forma xa parte da realidade intelixente: "Un home di que non. Pero se se nega, non renuncia: é ademais un home que di si dende o seu primeiro movemento".

(...) A usurpación da democracia, os políticos profesionais como mordomos dos poderes económicos, o saqueo dos dereitos dos traballadores, a manipulación da información para administrar arsénico... Son moitos e rechamantes os motivos para dicir non. A ese non, segue un si: saír da indiferenza. (...) O secuestro da libertade e a corrosión da xustiza, do espazo do benestar público, é posíbel nun estado de suspensión das conciencias.

(...) Eu aconsellaría, se mo permiten, que despois de ler Indignádevos! procurasen a compaña da Modesta proposición para renunciar a facer xirar a roda hidráulica dunha cíclica historia universal da infamia, que Lois Pereiro publicou en Luzes de Galiza en 1996 e que logo reeditou Espiral Maior en Poemas para unha loita. (...) E unha segunda compaña literaria: o capítulo XIV da As uvas da ira, de John Steinbeck.

Hai na indignación de Stéphane unha certa felicidade insurxente das palabras. (...) "Este libro é feliz pois vai buscarvos".